bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

futhark

əjdahalar   googlla
runik əlifba -

    #sözaltı wiki təsadüfi wiki gətir

    yazarın wiki entryləri: fransız xarici legionu - havamal - cyberpunk 2077 dünyasında ssri
    1. Vikinglərin istifadə etdiyi yazı sistemi run yazı kimi tanınır və adətən Futhark adlanan bir əlifbə ilə əlaqələndirilir. Run yazı, Şimali Avropa, Britaniya, iskandinaviya və islandiyada təxminən 3-cü əsrdən 16. və ya 17. əsrə qədər istifadə edilmişdir. Futhark, Yaşlı Futhark və gənc Futhark olmaqla iki əsas forma malikdir. Yaşlı Futhark, 24 hərfdən ibarət və 2-ci əsrdə istifadə edilən ən qədim formasıdır. Gənc Futhark isə Viking çağının başlanğıcında inkişaf etdirilmiş və yalnızca 16 hərfi ehtiva edən daha yeni bir formadır. Futhark yazı sistemi, Vikinglərin tarixinin şifahi ötürüldüyü və run yazının yalnız böyük əhəmiyyətli anları qeyd etmək üçün istifadə edildiyi bir dövrdə meydana çıxmışdır. Futhark, müxtəlif materiallara oymaqla istifadə edilmişdir; bu materiallar daşlar, taxta və metal kimi müxtəlif cisimləri əhatə edirdi. Futharkın simvollarının mənşəyi barədə dəqiq bir məlumat olmasa da, bu simvolların qədim italik yazılardan törədiyi və zamanla Cermen xalqları tərəfindən adaptasiya edildiyi düşünülür. Runik yazının italiyadan iskandinaviyaya necə gəldiyi barədə isə müxtəlif fərziyyələr mövcuddur.
    Futhark adını ilk altı hərfindən alır: F, U, Th/Þ, A, R və K. Bu əlifbə, run daşlar və digər run əsərlər üzərindəki yazılarda istifadə edilmişdir.

    ᚠ (Fehu): /F/ “inək, mal mülk” mənasına gəlir və zənginliklə əlaqələndirilir.
    ᚢ (Uruz): /u/ “yaban öküzü” mənasına gəlir və güc və ya enerjiyi simvolizə edir.
    ᚦ (Thurisaz):/θ/, /ð/ (ingiliscə "th" sesi kimi) “div, canavar” mənasına gəlir və təhlükə və ya çətinliklə əlaqələndirilir.
    ᚨ (Ansuz): /a/ “tanrı” mənasına gəlir və ilahi əlaqə və ya ilhamla əlaqələndirilir.
    ᚱ (Raido): /r/ “səyahət” mənasına gəlir və hərəkəti simvolizə edir.
    ᚲ (Kaunan): /k/ “məşalə” mənasına gəlir və aydınlanmanı və ya xəstəliyi simvolizə edir.
    ᚷ (Gebo): /g/ “hədiyyə” mənasına gəlir və verilmə və alınma əməlləri ilə əlaqələndirilir.
    ᚹ (Wunjo): /w,v/ “sevinç, hüzur” mənasına gəlir və xoşbəxtliklə əlaqələndirilir.
    ᚺ (Hagalaz): /h/ “dolu, yıxım” mənasına gəlir və ani dəyişiklik və ya yıxımla əlaqələndirilir.
    ᚾ (Naudiz): /n/ “ehtiyyac, zərurət” mənasına gəlir və çətinliklər və ya tələbatlarla əlaqələndirilir.
    ᛁ (Isa): /i/ “buz” mənasına gəlir və dayanma və ya maneələri simvolizə edir.
    ᛃ (Jera): /j,y/ “il, məhsul” mənasına gəlir və uğur və ya dövri hərəkəti simvolizə edir.
    ᛇ (Eihwaz): /ei/ “taxus” mənasına gəlir və davamlılıq və ya keçidlə əlaqələndirilir.
    ᛈ (Perthro): /p/ “qismət, oyun” mənasına gəlir və sirr və ya qismətlə əlaqələndirilir.
    ᛉ (Algiz): /z,r/ “müdafiə” mənasına gəlir və qorumayı simvolizə edir.
    ᛊ (Sowilo): /s/ “günəş” mənasına gəlir və enerji və ya qələbəni simvolizə edir.
    ᛏ (Tiwaz): /t/ “qələbə, ədalət” mənasına gəlir və cəsarət və ya hüquqla əlaqələndirilir.
    ᛒ (Berkano): /b/ “qadın, doğum” mənasına gəlir və yenilənmə və ya başlanğıcları simvolizə edir.
    ᛖ (Ehwaz): /e/ “at” mənasına gəlir və etibar və ya ortaqlıqla əlaqələndirilir.
    ᛗ (Mannaz): /m/ “insan” mənasına gəlir və insanlıq və ya cəmiyyətlə əlaqələndirilir.
    ᛚ (Laguz): /l/ “su, göl” mənasına gəlir və sezgi və ya axınla əlaqələndirilir.
    ᛜ (Ingwaz): /ŋ/ “tanrı Ing” mənasına gəlir və böyümə və ya potensialla əlaqələndirilir.
    ᛟ (Othala): /o/ “miras, ata yurdu” mənasına gəlir və miras və ya mənsubiyyətlə əlaqələndirilir.
    ᛞ (Dagaz): /d/ “gün, aydınlıq” mənasına gəlir və fərqindəlik və ya aydınlanma ilə əlaqələndirilir.
    Bu run simvollar, Vikinglər tərəfindən müxtəlif məqsədlərlə istifadə edilmişdir və hər biri xüsusi bir simvol daşıyır.
wikiləyən: Derek



hamısını göstər

üzv ol

...